10/05/2025
309 lượt đọc
Phân tích xu hướng là nền tảng quan trọng trong giao dịch chứng khoán, giúp nhà đầu tư định hướng chiến lược, tìm điểm mua bán hợp lý và hạn chế giao dịch cảm tính. Tuy nhiên, thực tế cho thấy nhiều người chỉ dừng lại ở mức “biết công cụ” nhưng chưa hiểu sâu bản chất và cách vận dụng hiệu quả, dẫn đến dễ mắc bẫy hoặc thua lỗ trong những pha biến động mạnh. Thị trường chứng khoán Việt Nam, với đặc thù là một thị trường mới nổi, biến động nhanh và chịu tác động lớn từ yếu tố tâm lý cũng như dòng tiền lớn, càng đòi hỏi nhà đầu tư phải nắm vững kỹ thuật phân tích xu hướng để tự bảo vệ mình và tối ưu hóa lợi nhuận.
Hỗ trợ, kháng cự, xu hướng tăng hay giảm – những khái niệm này nghe qua rất đơn giản, nhưng thực tế lại chứa đựng nhiều tầng ý nghĩa sâu hơn. Trên thị trường Việt Nam, không ít nhà đầu tư nghĩ rằng chỉ cần vẽ vài đường trendline hay quan sát giá chạm hỗ trợ là đủ. Nhưng bản chất của xu hướng chính là sự phản ánh hành vi và tâm lý đám đông trong từng giai đoạn thị trường.
Ví dụ: một xu hướng tăng bền vững không chỉ đơn giản là “giá tăng”, mà nó thể hiện sự đồng thuận mạnh mẽ từ dòng tiền lớn (quỹ nội, tự doanh, khối ngoại) kết hợp cùng tâm lý tích cực của nhà đầu tư cá nhân. Trái lại, xu hướng giảm kéo dài thường xuất hiện khi thị trường mất niềm tin hoặc có biến cố vĩ mô (như lãi suất tăng, áp lực bán ròng lớn).
Sự hình thành xu hướng qua các chu kỳ tâm lý
Ở Việt Nam, chu kỳ tâm lý thị trường thường diễn biến qua 4 giai đoạn:
Việc hiểu rõ hành vi đám đông giúp nhà đầu tư không chỉ nhìn giá, mà còn đọc được bản chất xu hướng để tránh rơi vào bẫy FOMO hay bán tháo quá sớm.
Ví dụ
HPG năm 2022: Khi giá từ vùng 50.000 đồng rơi mạnh về 30.000 đồng, nhiều nhà đầu tư tưởng giá đã “quá rẻ” và mua vào. Nhưng thực tế, áp lực bán tiếp tục kéo dài do tâm lý tiêu cực từ thị trường thép và xu hướng giảm mạnh của toàn ngành, khiến giá còn giảm sâu hơn nữa về vùng dưới 20.000 đồng. Điều này cho thấy: phân tích xu hướng không đơn giản là nhìn vào một mức giá thấp, mà phải hiểu cả bối cảnh thị trường và dòng tiền.
Nhiều người học phân tích kỹ thuật chỉ chăm chăm vào việc “vẽ đúng công cụ”, nhưng thực tế giao dịch thành công là biết đọc thị trường qua công cụ đó. Đặc biệt ở Việt Nam, với đặc thù thị trường thường xuyên xuất hiện nhiễu động, việc vận dụng linh hoạt là yếu tố then chốt.
Đường trung bình động: công cụ cơ bản nhưng không hề đơn giản
SMA và EMA là những công cụ dễ tiếp cận nhất, nhưng lại mang lại hiệu quả cao nếu vận dụng đúng.
RSI và phân kỳ: cách phát hiện xu hướng yếu đi
RSI không chỉ đơn giản là nhìn điểm 70 hay 30. Quan trọng hơn là xác định phân kỳ, vốn là tín hiệu mạnh báo hiệu xu hướng hiện tại đang yếu dần.
Ví dụ: cổ phiếu FPT nhiều lần tạo đỉnh cao hơn nhưng RSI lại không thể tạo đỉnh cao mới, báo hiệu sự suy yếu. Sau đó giá điều chỉnh mạnh dù thị trường chung vẫn khá ổn định.
Breakout và Pullback: không chạy theo sóng mà tìm điểm an toàn
Chiến lược breakout rất hiệu quả khi thị trường vào sóng tăng mạnh, nhưng nếu áp dụng trong giai đoạn đi ngang hoặc xu hướng chưa rõ ràng, nhà đầu tư dễ bị mắc bẫy.
Ví dụ: SSI trong năm 2023 breakout thành công qua vùng 26.000 đồng khi thị trường chung đang khỏe và thanh khoản bùng nổ. Tuy nhiên, trước đó, cũng ở vùng kháng cự này, giá từng breakout giả vài lần và nhanh chóng bị bán mạnh trở lại.
Với pullback, đây là chiến lược “an toàn hơn” – chờ giá bứt phá rồi điều chỉnh nhẹ để vào lệnh. Ví dụ, VHM sau khi phá đỉnh 55.000 đồng đã có nhịp chỉnh nhẹ về SMA 20 quanh 57.000 đồng trước khi tiếp tục xu hướng tăng.
Phân tích xu hướng dù mạnh mẽ đến đâu cũng không thể đảm bảo thắng 100%. Một nhà đầu tư giỏi là người kiểm soát được rủi ro, biết cắt lỗ khi sai và không quá tự tin vào một tín hiệu đơn lẻ.
Đặc biệt ở thị trường Việt Nam, với biến động nhanh và đôi khi mang tính “phi lý trí”, việc không đặt stop-loss là cực kỳ nguy hiểm. Một cú giảm mạnh có thể khiến tài khoản “bay màu” chỉ sau vài phiên.
Luôn kết hợp nhiều công cụ xác nhận (ví dụ MA + RSI + khối lượng) để tăng độ tin cậy. Ngoài ra, nhà đầu tư nên quan sát cả yếu tố vĩ mô và dòng tiền, tránh tình huống chỉ dựa vào kỹ thuật mà bỏ qua “bức tranh lớn”.
Nhiều nhà đầu tư Việt Nam mắc sai lầm lớn nhất là phá vỡ kỷ luật giao dịch: mua đuổi khi thấy thị trường tăng nóng, bán tháo khi hoảng loạn. Phân tích xu hướng chỉ hiệu quả khi nhà đầu tư đủ kỷ luật để tuân thủ đúng kế hoạch đã đề ra.
Phân tích xu hướng là vũ khí quan trọng giúp nhà đầu tư định hướng giao dịch hiệu quả hơn trên thị trường chứng khoán Việt Nam. Tuy nhiên, để thành công thật sự, cần hiểu sâu bản chất, luyện tập phân tích và vận dụng linh hoạt các công cụ trong bối cảnh thực tế. Quan trọng nhất là phải luôn kiểm soát rủi ro và giữ vững kỷ luật, vì chỉ khi bảo vệ được vốn và tồn tại lâu dài, nhà đầu tư mới có cơ hội chiến thắng trong cuộc chơi dài hạn.
Hãy xây dựng và kiểm thử chiến lược giao dịch phái sinh của bạn trên nền tảng QMTRADE trước khi sử dụng tiền thật để tránh những rủi ro không đáng có.
0 / 5
Warren Buffett, người được mệnh danh là Oracle of Omaha, lại một lần nữa chứng minh tại sao ông luôn được coi là một trong những nhà đầu tư vĩ đại nhất. Trong năm 2025, Berkshire Hathaway của ông tiếp tục lập kỷ lục mới, với chín phiên giao dịch kỷ lục. Trong khi đó, S&P 500 lại gặp khó khăn, giảm 3,5% tính đến hiện tại.
Khi QM Capital chia sẻ lại chiến lược Momentum Trading, QM Capital không xem đây là một phương pháp có thể nhân đôi tài khoản trong thời gian ngắn. Thay vào đó, lý do team lựa chọn tái đề cập đến chiến lược này là bởi vì đây là một trong số rất ít các hệ thống đầu tư được xây dựng dựa trên cơ sở học thuật vững chắc, có tính kỷ luật cao và đã được kiểm chứng qua thời gian tại cả các thị trường phát triển như Hoa Kỳ lẫn các thị trường như Việt Nam.
Mỗi năm, Bloomberg thường thu thập các dự báo từ các chuyên gia về thị trường S&P 500. Những dự báo này được thể hiện dưới dạng những cột màu hồng, trong khi kết quả thực tế lại được đánh dấu bằng những chấm đen. Dữ liệu này đã được theo dõi suốt hơn 25 năm, và kết quả là: phần lớn thời gian, thị trường thực tế lại đi xa hơn hoặc ngược lại với những gì các chuyên gia dự báo.
Trong đầu tư, đặc biệt là trong giao dịch thuật toán (quant trading), các nhà đầu tư sử dụng nhiều chiến lược khác nhau để tối ưu hóa lợi nhuận và giảm thiểu rủi ro. Hai trong số những chiến lược phổ biến nhất là đầu tư tăng trưởng (growth investing) và đầu tư giá trị (value investing).
Trong nhiều năm làm việc trong lĩnh vực giao dịch thuật toán, tôi đã chứng kiến sự phát triển vượt bậc của các phương pháp sử dụng các công cụ phân tích như tương quan và tự tương quan để xây dựng các chiến lược giao dịch mạnh mẽ. Hai yếu tố này là cốt lõi trong việc hiểu và dự đoán các xu hướng thị trường, đặc biệt trong những giai đoạn biến động mạnh và không chắc chắn. Tuy nhiên, việc ứng dụng các công cụ này đòi hỏi sự am hiểu sâu sắc về cách thức hoạt động của thị trường, các yếu tố tác động đến chúng và các mối quan hệ giữa các tài sản trong cùng một thời gian.
Xác định cổ phiếu nào là rẻ hay đắt luôn là câu hỏi khó đối với các nhà đầu tư, đặc biệt là trên thị trường, nơi mà các yếu tố như tình hình chính trị, kinh tế và đặc thù của từng ngành có thể ảnh hưởng mạnh mẽ đến giá trị cổ phiếu. Việc phân tích giá trị cổ phiếu không chỉ dựa vào các chỉ số tài chính đơn thuần mà còn phải nhìn vào nhiều yếu tố khác nhau. Cùng tìm hiểu cách nhận diện cổ phiếu rẻ hay đắt qua những nguyên tắc và ví dụ thực tế trên thị trường Việt Nam.
Được nghiên cứu và phát triển bởi các chuyên gia từ QMTrade và cộng đồng nhà đầu tư chuyên nghiệp.
Truy cập ngay!